BEWOGEN DOOR MUZIEK Muzikale emoties en het brein
BARLAEUSLEZING REBECCA SCHAEFER 3 april 2022
Nadat Rebecca verteld heeft welke plaats muziek had in haar jonge jaren (onder andere als paukenist in het schoolorkest), neemt ze het gehoor mee in de onderzoeken van haarzelf en anderen. Ze is inmiddels Universitair Hoofddocent in Leiden en werkt ook aan het Conservatorium in Den Haag. Ze is geen musicus, benadrukt ze een aantal keer, ze onderzoekt hoe muziek ons brein (en daarmee onze emoties) beïnvloedt en met name de mogelijke toepassingen daarvan bij gezondheid (denk aan dementie). Daarbij haalt ze vele onderzoeksresultaten van anderen aan en bespreekt een aantal van hun eigen onderzoeken. Hoeveel invloed en welke werking muziek op iemand heeft, hangt van veel factoren af, zoals de mate van voorkennis en voorliefde voor (bepaalde) muziek, het moment en de context van het luisteren. Je zou haast denken dat er zoveel variabelen zijn, dat er geen harde wetenschappelijke uitspraken over te doen zijn. Verrassend zijn de dingen die wel bewijsbaar zijn, namelijk dat de culturele achtergrond dermate bepalend is, dat er niet zoiets is als objectief mooie, treurige of harmonieuze muziek, hoezeer musici dat ook menen te weten. Zelfs majeur en mineur worden niet overal, door iedereen als respectievelijk opgewekt en treurig ervaren. Dit riep natuurlijk vragen op bij het aanwezige publiek. Rebecca gaf blijk van haar deskundigheid en expertise door aan de hand van aansprekende voorbeelden antwoord te geven. De muziek die bij een belangrijke Japanse nationale feestdag wordt gespeeld en die bedoeld is als opgewekt, klinkt ons bijvoorbeeld uitermate droevig in de oren.

Na afloop werd er bij de borrel in de kantine nog druk nagepraat en nagevraagd. Daar legde Rebecca onder andere uit dat het belang van muziektherapie niet te ontkennen is, hoewel het moeilijk is om het allemaal keihard te bewijzen. Dat wil echter niet zeggen dat er wel degelijk onderzoeksresultaten zijn waar muziektherapeuten hun voordeel mee kunnen doen en dat het niet alleen maar een kwestie van intuïtief werken is.










