2022
MATHILDE WANTENAAR (1993)
in de Klassieke Top 400
Mathilde Wantenaar is een veelzijdige, Nederlandse componist. Ze werkt vaak samen met verschillende musici maar schrijft ook opera’s en muziek voor orkest. Haar stijl wordt omschreven als lyrisch, betoverend en eclectisch.
Bas van Putten in de Groene Amsterdammer 14 september 2022: “Nachtmuziek(2019), bewerking voor strijkorkest van haar Octet(2017) voor twee strijkkwartetten, was een ruisende tussentoestand, licht in het donker, de gediviseerde strijkers stemmig fin de siècle.
Niets klonk geïnstrumenteerd, gedacht vanuit een ander coloriet dan je hoorde.
Het debussyiaanse, als je het zo mag noemen, manifesteerde er zich niet als een pastiche-achtig nadoen maar als vrijmoedig volgen van dat spoor.”
2022
GYMNASIUM
Geschiedenis van een eliteschool
Diederik Burgersdijk – oud-leraar Oude Talen Barlaeus
Het gymnasium bestaat sinds 1876 en was lang de enige weg naar alle universiteiten. Zo werd het de eliteschool van Nederland. De gymnasiale cultuur heeft vele decennia doorstaan en bloeit nog altijd.
Gymnasiasten kunnen zingen in het Latijn, weten wat ceterum censeo betekent en wanneer Caesar werd vermoord. De exclusiviteit en kennis van sociale codes leidden tot een hoogopgeleide klasse met een gevoel van wederzijdse herkenning.
Wat bepaalt de wonderlijke aantrekkingskracht van die geheimtaal? En waarom wekt die tevens weerzin op? Hoe komt het dat scholieren veel tijd willen besteden aan dode talen? Dit boek vertelt de geschiedenis van het gymnasium in persoonlijke verhalen en herinneringen.
2022
HET GYMNASIUM
Het verhaal van een eigengereid schooltype
Mirjam Remie
De klassieke opleiding weet zich al honderden jaren te handhaven – ondanks een stortvloed aan onderwijsvernieuwingen. Maar nu de kansenongelijkheid in het onderwijs toeneemt, staat het gymnasium opnieuw ter discussie. Is de kritiek op dit ‘elitaire bolwerk’ terecht? Heeft het gymnasium nog bestaansrecht? Want wat moet je met een dode taal in een wereld die werkt op Google en html? Aan de hand van de geschiedenis, feiten en cijfers en de verhalen van (oud-)gymnasiasten ontrafelt Mirjam Remie het geheim en de aantrekkingskracht van dit eigenzinnige schooltype. Ze gaat in gesprek met bekende en onbekende Nederlanders die met veel plezier, en soms met enige wrok, terugdenken aan hun gymnasiumjaren. En ze laat zien dat het gymnasium voor slimme kinderen waarde heeft – ongeacht hun afkomst.
2021
BREIN, GHETTO VAN GEDACHTEN
Manja Croiset 1946-2022 oud-Barlaeaan
Manja Croiset is geboren en getogen in Amsterdam. Ze is de dochter van een Joodse moeder en een vader die wegens illegaal drukwerk in verschillende kampen heeft gezeten en ook nog Joodse genen had. Ze heeft geen gemakkelijk leven (bepaald door de achtergrond van haar familie) gehad, zoals uit haar boeken blijkt. Na een lang leven van aanpassen en zwijgen is ze gaan schrijven.
BREIN, GHETTO van GEDACHTEN een hybride boek
waarin opgenomen: de bundel
Bloemlezing of Rouwkrans
“wie is de vrouw in de spiegel”
Manjaforisme en de door haar ingevoerde Woordcartoons.
“ rouwen om een verloren leven”
Inzicht zonder Uitzicht
KAFKA HEEFT ZICH MEER DAN WAARGEMAAKT
2021
Het Barlaeus en ik
Herinneringen aan de beste school van Nederland (1951-1958)
Hugo J. van Reijen – oud-Barlaeaan
In zijn persoonlijke relaas Het Barlaeus en ik blikt Hugo van Reijen (1938) terug op zijn schooljaren aan het Barlaeus Gymnasium. De schaduw van de Tweede Wereldoorlog hangt nog zwaar over dit onderwijsinstituut, wanneer Van Reijen daar in 1951 binnenstapt. Veel familieleden van Joodse leerlingen zijn vermoord, sommige klasgenoten zaten in een jappenkamp, een lerares overleefde het concentratiekamp. De oorlogstrauma’s worden door niemand benoemd.
Een bonte reeks van later beroemd geworden leerlingen passeert de revue.
Merkwaardige leraren zijn er ook bij de vleet: een excentrieke biologiedocent die elke scholier, mannelijk of vrouwelijk, met ‘jongetje’ aanspreekt, een gymleraar die buiten de schoolmuren suggereert dat hij classicus is en een lesgevende psychopaat die razend en tierend door de klas loopt. Docenten vechten hun conflicten in bijzijn van leerlingen uit. Een docent wiskunde scheldt op de trap haar collega oude talen de huid vol omdat hij haar zoon een herexamen oplegde.
Hugo van Reijen plaatst zijn herinneringen in breder perspectief: de helft van de leerlingen haalde de eindstreep niet, slechts een op de vijf zou het diploma verkrijgen zonder te doubleren. Faalangst dreef hem en, velen met hem, voort. De angstdroom dat hij het Barlaeus nooit zou verlaten, bleef hem een halve eeuw lang achtervolgen. Het Barlaeus en ik is een buitengewoon kleurrijk en een uiterst gedetailleerd verslag.
Met veel van de oorspronkelijke documenten, zoals rapporten, brieven, foto´s en kattenbelletjes biedt het een verrassend kijkje in de wereld van een van de meest prestigieuze onderwijsinstituten van Nederland.
